Als wij aan de ark denken is het gewoonlijk de ark van Noach, die tijdens de zondvloed werd gebruikt om Noach en de zijnen te redden van de waterdood. En dit is zeker de eerste en de grootste ark waar de bijbel over schrijft, maar het is niet de enige of de belangrijkste ark die in de bijbel wordt genoemd.
Ark één
Als wij eens kijken wie het advies gaf om de ark te bouwen, en de reden ervoor, dan zien wij dat het de Schepper zelf is. De reden is de komende totale vernietiging van de aarde, de oorzaak is de zonde die vrijwel alle mensen in de greep had. De zonden die beschreven worden zijn, geweld (de aarde was vol van geweld), en seksuele losbandigheid (zij namen vrouwen wie zij maar verkozen). De vraag is was dit een straf op de zonde, of was het een gevolg er van? Wilde God de door Hem geschapen mensen vernietigen, of wilde Hij hen redden? God had door zijn Geest vanaf de zondeval met de mens gestreden om hen op het rechte pad te brengen en te houden maar zij wilden niet. En nu na al die tijd beslist God dat er een genadetijd zal komen van 120 jaar.
God roept in zijn genade een profeet die 120 jaar de mensen zal proberen te overtuigen om zich te bekeren. Tijdens die genadetijd kan de hele mensheid zien dat de dag van het oordeel dichterbij komt. Naarmate de bouw van de ark vordert komt de dag van het oordeel nader. Als de ark eenmaal voltooid is, is de tijd van het oordeel daar, en kan het ieder moment gebeuren. Maar voordat het water over de aarde komt, geeft God nog een laatste kans aan de mensen van die tijd. Hij laat de dieren twee aan twee naar de ark lopen, tegelijk een wonder en een profetie. Het wonder was dat tamme en wilde dieren zonder problemen met elkaar, gehoorzaam aan de oproep van God, die ark ingingen, de profetie was dat de tijd op was, het was de laatste oproep. De ark was groot genoeg voor veel mensen als zij daarin hadden willen gaan, en als er teveel mensen zich bekeerd hadden dan was de zondvloed waarschijnlijk afgeblazen. (Denk aan het verhaal van Jona en Ninevé)
De ark was dus vooral bedoeld als een waarschuwing, en in de tweede plaats als een weg om aan de gevolgen van de zonde te ontkomen. Het was een daad van genade van God om alle gelovigen van die tijd te redden. Niemand die stierf als gevolg van de zondvloed had hoeven te sterven, als zij naar de roepstem van God geluisterd hadden, zij waren gewaarschuwd, en er was een manier om te ontkomen. God wilde hen de zonden vergeven als zij zich maar tot Hem hadden gekeerd.
De ark en de zondvloed zijn een beeld van de tijd waarin wij leven, de wereld wordt overspoeld door geweld, en de moraal is, dat op het gebied van de seks alles moet kunnen. Ook nu gaat er een profetische waarschuwing over de wereld, en ook nu wordt er een weg aangeboden om aan de vernietiging te ontsnappen.
Ark twee
Hoewel de tweede ark veel kleiner is dan de eerste, is hij ook heel belangrijk. Ook hier is sprake van water waar veel doden in drijven, en een arkje waarin één iemand overleeft. Wij hebben het hier natuurlijk over Mozes. Hoewel de bijbel in de grondtekst het woord ark gebruikt, wordt in de Nederlandse vertalingen over het algemeen gesproken over een biezen kistje. Het effect is hetzelfde. Alle jongentjes die bij de Israëlieten worden geboren moeten volgens de wet van de Farao van Egypte in de Nijl worden verdronken. De rivier de Nijl gold in Egypte als een god, de jongentjes werden dus geofferd aan de nijlgod. Op het moment dat de moeder van Mozes hem in een arkje legt en hem tussen het riet van de Nijl verstopt, moet zij maar afwachten wat er gaat gebeuren. Ik vermoed dat zij van God de opdracht heeft gekregen om dat arkje te bouwen, net zoals Noach die opdracht kreeg.
Laten wij even zien wat de parallellen zijn tussen de ark van Noach en die van Mozes. Beide worden zij gemaakt om een kleine minderheid van de dood door verdrinking te redden. In beide gevallen heeft God een doel met degenen die overleven. Noach en de zijnen vormden de nieuwe mensheid, Mozes komt aan het hoofd te staan van een nieuwe natie, het volk van Israël. De genadetijd vóór de zondvloed is 120 jaar, de tijd van de geboorte van Mozes tot het ingaan in het beloofde land door het volk van Israël is ook 120 jaar. Vóór de zondvloed zijn er wonderen en tekenen en is er een profeet, ook Mozes is een profeet die wonderen en tekenen doet. Weinigen worden in de ark gered, van de generatie van Mozes gaan slechts Jozua en Kaleb in het beloofde land.
Maar laten wij terug gaan naar Mozes in zijn arkje, wij weten dat de Nijl als een god werd vereerd, als op een dag de prinses een jongentje uit de Nijl ontvangt is dat voor haar een bijzondere gebeurtenis. Deze prinses ontvangt een kind dat door een (rivier)god wordt voortgebracht, en iemand die uit een god geboren wordt is een god, dit was volgens haar dus zeker geen gewoon kind, maar een godenzoon. De Farao zag zichzelf ook als een goddelijke incarnatie, dus lijkt deze Mozes voorbestemd om goddelijke heerser te worden over het land Egypte.
Dit zet het verhaal van Mozes in het biezen kistje, en het verdere verloop van zijn leven in een totaal ander daglicht. Op het moment dat hij wanneer hij volwassen is kiest voor Israël in plaats van Egypte geeft hij zijn goddelijke status op, en wordt vluchteling. Noch even zijn naam, de prinses noemt hem Mozes. Zowel in het Hebreeuws als in het Egyptisch betekent zijn naam uittrekken, maar ook geboren worden of ontvangen, de precieze betekenis moeten wij uit het verhaal halen. Voor de prinses betekende het geboren uit de nijlgod, voor zijn zus en zijn moeder, wonderbaarlijke uitredding.
Het leven van Mozes heeft veel paralellen met Christus, waarvan wij er maar een paar kunnen noemen. Mozes wordt geboren in een tijd dat het volk onderdrukt wordt door een andere natie, Jezus ook. Mozes was ter dood veroordeeld als baby, zo ook Jezus, beiden worden gered, zij groeien op in Egypte, en worden door hun eigen volk niet geëerd. Zowel Jezus als Mozes sterven en worden opgewekt en varen op naar de Hemel, en zij ontmoeten elkaar op de berg der verheerlijking.
Ark drie
Het doel van de derde ark is net als de twee eerste, redding van een zekere dood. Waar de eerste twee redden van een directe dood door verdrinking, was de derde ark bedoeld als een beeld van de verlossing van de eeuwige dood die ieder mens te wachten staat. Ieder mens is tot de dood veroordeeld omdat wij allemaal tegen de wetten van God hebben gezondigd. Maar God heeft een manier gegeven om aan die dood te ontsnappen. Deze ontsnappingsroute wordt uitgebeeld in de tabernakeldienst, en dan wel in het bijzonder in de bouw en de functie van de ark van het verbond. Hier zien wij dat het woord ark en verbond samen gaan, hoe zit dat met die andere arken waren dat ook verbondsarken?
Zeker wel, als wij Noach en de zijnen uit de ark zien komen dan is het eerste wat God doet, een verbond sluiten met de mensheid die hij heeft gered, en als teken daarvan geeft hij de regenboog in de wolken. Als Hij Mozes roept van achter de schapen, dan maakt Hij zich bekend met de woorden Ik ben de God van Abraham, Isaak en Jakob. Met deze drie aartsvaders had Hij een verbond gesloten wat Hij nu door Mozes ging uitvoeren. Maar de derde ark is toch ook anders dan de vorige twee, hij was een beeld van de werkelijkheid die in de Hemel is. (Zie Exodus 25: 8-9)
“En zij zullen Mij een heiligdom maken, en Ik zal in hun midden wonen. Gij zult het maken overeenkomstig alles wat Ik u toon, het model van de tabernakel en het model van al zijn gerei.”
Deze ark zou een beeld worden van de verlossing die God door zijn Zoon zou geven. Ook hier dus weer een profetie, iedereen die zijn zonde belijdt, en ze op de kop van de bok voor de Here zou leggen zou behouden worden. Op de ark was een verzoendeksel, die boven de door de mens gebroken wet was, boven de ark was de zichtbare aanwezigheid van God in de lichtende wolk. Iedereen die zijn zonden beleed en ze in de tabernakel bracht was vrij van de gevolgen van die zonden, dat is de eeuwige dood. De heiligheid van die ark werd benadrukt door hem apart te zetten in het heilige der heiligen. Niemand kon hier binnengaan dan de hogepriester, en dat slechts eenmaal per jaar en met het bloed van de bok die de zonden wegnam.
Ark vier
De vierde ark is niet op deze aarde en is hier ook nooit geweest. Als dat zo is wat hebben wij er dan aan? Als die ark niet op aarde is waar is hij dan wel? Volgens Openbaring 11:19 is er een ark van het verbond in de Hemel.
“En de tempel Gods die in de Hemel is, ging open en de ark van zijn verbond werd zichtbaar in zijn tempel, en er kwamen bliksemstralen en stemmen en donderslagen en aardbeving en zware hagel.”
Het stukje waarin het beschreven wordt gaat over de zevende bazuin, dat is het moment dat Jezus terugkomt op de wolken. Het is ook het moment dat iedereen voor die ark komt te staan, met daarin de wet van God, iedereen wordt geoordeeld volgens die wet. De enige mogelijkheid om voor die verbondskist te kunnen staan en in leven blijven is, te weten dat je zonden vergeven zijn door het bloed van het Lam. Dat het bloed wat op dat verzoendeksel ligt dat dat ook voor jou is vergoten.
Is er werkelijk een kist in de Hemel zoals hij hier op de aarde was? Dat weten wij niet zeker. Wat wij wel zeker weten is dat op het verzoendeksel van de ark in de Hemel niet het bloed van een ram of een bok is gebracht, maar het bloed van de Zoon van God. Jezus is volgens Hebreeën 9 ingegaan in een betere tabernakel die niet met handen is gemaakt, om daar als hogepriester dienst te doen. Hij heeft in één keer de zonde van de hele wereld weggedaan, omdat Hijzelf het volmaakte offer was en de volmaakte hogepriester is. Die verbondsark in de Hemel is een eeuwige ark, die ons ook tot in de eeuwigheid zal redden.
De drie arken die wij al besproken hebben waren een afschaduwing van de ark die in de Hemel is. Zij geven allemaal voor een deel inzicht in het plan van God om de mens van deze zondige aarde te redden. Wij hebben allemaal de waarschuwing gehoord, wij kennen allemaal de weg die wij moeten gaan om aan die eeuwige dood te ontsnappen, waarom zouden wij niet luisteren naar de oproep voor onze tijd, en ingaan in die ark die ons het eeuwige leven kan brengen?
Piet Westein.